مساجد در تایلند
مسجد را معمولا در منطقه ای می سازند که مسلمان نشین باشد . پس دیدن مسجد در تایلند نشانه حضور مسلمانان در تایلند است .
مسلمانان تایلند
در تاریخ تایلند از دوره “سوخوتای” ثبت شده است که تایلند از همان زمان با کشور های اسلامی هم دوره خود ، رابطه داشته است . در آن دوره مردمان مناطق جنوبی کشور ، اسلام را پذیرفته و مسلمان شده بودند اما هیچ مدرکی در آن زمان ثبت نشده است که معماری اسلامی از همان دوره در تایلند آغاز شده است یا نه . اما در دوره “آیوتایا” ، زمانی که ارتباط با ایرانیان بیشتر شد و رفت و آمد تاجران مسلمان ایرانی مداوم شد ، ایرانیان زیادی در این سرزمین مقیم گشته و در امور اداره کشور ، خدمات زیادی را ارائه کردند ، مخصوصا در دوره پادشاه سوم “دت پرانارای ماهارات” که همزمان بود با دوره صفویه در ایران , چون ایران در آن دوره از موقعیت بسیار خوبی برخودار بود ، تایلند نیز از اشراف زاده های ایرانی در دربار بسیار حمایت می کرد . آنها نیز انقلابی در نظام اقتصادی تایلند ایجاد کردند .
بعد از هجرت خانواده های حاکم ، به سمت “تونبوری” و “راتاناکوسین” و انتخاب بانکوک به عنوان پایتخت که مرکز جغرافیایی سرزمین به شمار می رفت ، باعث شد مردم از مناطق مختلف به بانکوک مهاجرت کنند . همچنین دولت به آنها اجازه داد تا حومه های شهر را به عنوان اقامتگاه خود اختیار کنند . مهاجران ، آن مناطق را به عنوان سرزمین خود انتخاب نمودند . مناطقی مانند : دهکده “جنگجویان” ،مسجد “بان کرووا” , دهکده “فیل سواران” مسجد “چاکاپونگ” , دهکده “زرگران” مسجد “تیک دین” , دهکده “کشاورزان” مسجد “سای کانگ دین” .
در همان زمان در مناطق شمالی کشور ، مسلمانانی از پاکستان , هندوستان و چین وارد کشور شده و در شهر های شمالی سکونت نمودند . در مناطق جنوب کشور نیز ، مسلمانان از نژاد مالایو ساکن بودند که از قدیم حضور داشتند .
اهمیت مسجد در تایلند
در دوره “آیوتایا” و اوایل دوره “راتاناکوسین” ، مسلمانان کشور ، زیر نظر شیخ الاسلام بودند که از طریق امامان جماعت مساجد با مردم ارتباط می گرفت . مسجد در واقع ، محل اعلام پیام و اجتماع مردم بود و دولت از همان زمان ، اجازه تجمع و برگزاری مراسم عبادی اسلامی را به مسلمانان می داد . مسلمانان اوایل در مناطق خود ، در خانه یکی از افراد نماز جماعت می خواندند ولی بعدا که تعداد شرکت کننده های این مراسم مذهبی ، بیشتر شد ، تصمیم به ساخت و بنای مسجدی گرفتند . مسجد مرکزیت اجتماعی پیدا کرد و مکان برگزاری جلسات مربوط به اهالی منطقه ، مشورت ها , تدریس و تعلیم مباحث دینی , محل کمک به مهاجرین جنگ زده یا مهاجرانی که بخاطر حوادث طبیعی از دیار خود رانده می شدند و همچنین مراسم دینی و مذهبی که در طول سال برگزار می شد، گردید . به همین علت مسجد را مرکز اسلامی نیز می نامند .
مساجد در تایلند از قدیم الایام در کنار معابد و کلیساها و عبادتگاه ادیان دیگر بدون هیچ اختلافی ساخته می شد , در نسخه های تاریخی تایلندیان قدیم ، مسجد را به چند نام مختلف صدا میزدند مانند :”کودی” , “سوراو” , “امام باره” و “بالای” . اما اسمی که بیشتر برای مسجد در تایلند به کار می رفت ، اسم “کودی” می باشد . این اسم را تایلندی ها از مسلمانان شیعه ایرانی الاصل که در آن دوره هم از اشراف زاده های دربار بودند و هم در تصمیم گیری های دولت نقش مهمی داشتند ، آموخته بودند .
ایرانیان آن دوره در تایلند بسیار نقش داشتند . امور جنگی و امنیت کشور , امور اقتصادی , امور دینی مسلمانان و اداره نظم آنها در کشور در دست و مسئولیت ایرانیان بود . در همین بازه زمانی بود که تعداد مساجد در تایلند افزایش یافت.
تمام این اطلاعات در کتاب تاریخ به نام << پراچوم پونگ ساو دار پاکی >> بخش 43 نوشته شده است .
طبق سفارش قرآن و پیامبر اسلام ، مسلمانان باید با یکدیگر ارتباط داشته باشند و از احوال هم جویا شوند تا از مشکلات هر منطقه آگاه شوند و به یاری یکدیگر بشتابند تا
وحدت و همبستگی مسلمانان مستدام باشد . در تایلند ، این گونه رفتار کردن را امر “اخوه” می گویند ، که لازمه آن گردهم آمدن است و وجود مسجد در این امر الزامی است ، همچون پیامبر که در شهر مدینه از مکان مسجد در تمامی امور استفاده می نمود .
در کشورهای اسلامی نیز امروزه در مسجد چندین امر و مراسم عبادی به طور مداوم برگزار می شود .
- – برگزاری نماز جماعت روزی پنج نوبت و تدریس مباحث احکام عملی
- – برگزاری مراسم سالانه مانند نماز عید فطر و عید قربان
- – برگزاری مراسم سوگواری یا ازدواج
پیشرفت مساجد در تایلند
در دوره های “آیوتایا” , “تون بوریگ , “راتاناکوسین” ، مساجدی که در تایلند ساخته می شد با معماری و هنرهای خاصی طراحی می شد . طراحان مساجد ، با تلفیق هنر اسلامی و هنر منطقه ای ، شکل زیبایی از مساجد را در نقاط مختلف تایلند ایجاد کرده است . به همین دلیل ، نوع و سبک معماری مساجد در نقاط مختلف کشور ، در شمال , جنوب و شهر های مرکزی ، ضمن رعایت اصول هنر اسلامی با یکدیگر متفاوت است .
بعلاوه به لحاظ دوره های تاریخی تایلند نیز ، معماری مساجد هر دوره تاریخی با دوره دیگرتفاوت دارد . بطور مثال در دوره “رامای پنجم” ، معماری مساجد تلفیقی از معماری محلی و اسلامی بوده است . تغییراتی در دوره “رامای ششم” در مساجد ایجاد شد چون در آن دوره روابط با کشور های اروپایی ایجاد شده بود به همین علت مساجد را با تلفیقی از معماری اروپایی و معماری اسلامی ساختند ، که به همین دلیل ، مساجد این دوره بسیار ساده تر طراحی شده اند ، اما در دوره “رامای هفتم” و “رامای هشتم” ، اجازه استفاده از معماری خود کشور های اسلامی برای ساخت در تایلند داده شد که در همان دوره ، مسجد “پادونگتام اسلام” را مسلمانان ایرانی ، مشابه با مساجد موجود در ایران ، مربوط به دوره صفویه ، ساختند . همچنین مسلمانان هندوستانی نیز در همان دوره ، مسجدی به نام “مسجد سرخ” ، در تایلند ساختند که معماری اش بر گرفته از معماری مساجد مشابه آن در هندوستان است . همچنین ، مساجدی با معماری و سبک هنر ترکان عثمانی ساخته شد که در آنها مناره برای اذان گفتن در ساختار مسجد دیده شد .
امروزه ، اما ، مساجد را با همان سبک تلفیقی طراحی می کنند ، چون مسجد در هر منطقه ای باید نشانگر فرهنگ و هنر همان منطقه باشد نه بسیار بزرگ و نه بسیار کوچک ، بلکه باید متناسب با وضعیت جمعیت مسلمان منطقه و نمادی از وجود اسلام در آن محیط باشد و باید با هدف ایجاد پیشرفت و کمک به هم نوعان در جامعه احداث گردد . البته در ساخت مساجد امروزی ، طراحان سعی می کنند نماد هایی را از مساجد بزرگ جهان در مساجد خود جای بدهند و آن الگوها برگرفته از مسجد الحرام در مکه , مسجد نبوی در مدینه و مسجد صلاح الدین در مالزی است تا نشانگر همبستگی فرهنگی و دینی میان کشورهای اسلامی دیگر باشد .
“گردآوری شده توسط دانشنامه تایلند برای جوانان هواداراهداف پادشاه” برگرفته از وب سایت رایزنی فرهنگی بانکوک
